Miesięczne archiwum: Styczeń 2014

Zespół pałacowo-parkowy Czartoryskich

Zespół pałacowo-parkowy Czartoryskich

Rezydencja pochodzi z XVIII w. W latach 1720-1726 wybudowano drewniany pałacyk letni, a w latach 1881-1883 przebudowano murowany pałac nadając mu obecny wygląd późnobarokowy. W kompleksie pałacowo-parkowym zachowały się ponadto inne budowle z pocz. i I poł. XVIII w.: oficyna, pawilon, pawilon ośmioboczny, kordegarda, brama wjazdowa z ogrodzeniem i most kamienny. Założenie otoczone jest pięknym parkiem krajobrazowym przekomponowanym z włoskiego ogrodu kwaterowego, którego ślady zachowały się w jego układzie.

W pałacu goszczono niegdyś wielu znamienitych gości, m. in. Juliana Ursyna Niemcewicza, Tadeusza Kościuszkę, cara Aleksandra II, był on także centrum życia towarzyskiego arystokracji. Po upadku powstania listopadowego, przechowywano tu zbiory puławskie Izabeli Czartoryskiej, przewiezione następnie do Hotelu Lambert w Paryżu, a dziś eksponowane w Muzeum Czartoryskich w Krakowie.

Obecnie w kompleksie pałacowym mieści się luksusowy hotel, który wraz z parkiem udostępniany jest turystom do zwiedzania.

W mieście zachowały się ponadto: fragmenty murowano-ziemnych fortyfikacji dawnego zamku Sieniawskich z XVII w., ratusz miejski z XVII w, kamienice mieszczańskie w rynku z XVIII w., przebudowane w XIX w., cmentarz żydowski – kirkut z najstarszym nagrobkiem z 1686 r. i ohelem cadyka sieniawskiego Ezechiela Szragi Halberstama.

W wioskach leżących nieopodal Sieniawy zachowały się zabytkowe drewniane cerkwie greko-katolickie. We wsi Rudka znajduje się niewielka cerkiew z 1693 r. p.w. Zaśnięcia NMP z kopułą brogową i podcieniami po pn. i pd. stronie nawy. Jest ona jednym z obiektów na Szlaku architektury drewnianej województwa podkarpackiego. W 1921 r. obok niej wybudowano cerkiew murowaną. W Leżachowie cerkiew p.w. św. Nikity z 1796 r., wielokrotnie remontowana i rozbudowana, obecnie użytkowana jako kościół rzymsko-katolicki.


sieniawa1


sieniawa2

Zarzecze

Zarzecze – Zespół pałacowo-parkowy Dzieduszyckich

Założenie pałacowo-parkowe zostało zaprojektowane przez Magdalenę z Dzieduszyckich hrabinę Morską przy współudziale architekta Christiana Piotra Aignera. Autorem bogatych dekoracji sztukatorskich był Fryderyk Bauman, twórca sztukaterii w zamku łańcuckim i przeworskim pałacu. Klasycystyczny pałac posiada preromantyczną nieregularną bryłę z rotundą w narożniku, mieszczącą salę balową. W założeniu zachowały się także: oranżeria i holendernia z 1820 r., oficyna z k. XIX w. oraz romantyczny park krajobrazowy z ok. 1820 r. z wieloma cennymi okazami drzew. Hrabina Morska zaplanowała ponadto budynki folwarczne i zagrody chłopskie we wsi wzorowane na budownictwie holenderskim. Obecnie pałac jest użytkowany przez gminę i gminne instytucje kultury. Obok rezydencji wznosi się neoromański kościół parafialny wybudowany w latach 1880-1895 z wolnostojącą dzwonnicą. Nad głównym wejściem do kościoła umieszczona jest mozaika wenecka przedstawiająca patrona kościoła, Michała Archanioła, ufundowana przez rodzinę Dzieduszyckich.



zarzecze2

Siennów

Siennów – Kościół p.w. Wszystkich Świętych

Kościół w Siennowie należy do zabytków architektury drewnianej, wiedzie tu jedna z tras „Szlaku architektury drewnianej” województwa podkarpackiego. Niewielka świątynia była wielokrotnie przebudowywana. Najstarsza jej część pochodzi z 1676 r.

siennow1


siennow2

Kańczuga

Miasto założone przez Ottona z Pilczy, prawa miejskie otrzymało ok. 1400 r. Od czasów średniowiecza Kańczuga słynęła z uprawianego tu druciarstwa. W XIX w. do tradycyjnych rzemiosł należał także wypiek pierników i czepkarstwo – wyrób nicianych czepców dla mężatek. W II poł. XIX w. mieściła się tu szkółka koronki klockowej.

Miasto w przeszłości było zamieszkałe przez ludność kilku narodowości i wyznań. Najważniejszymi zabytkami są: kościół parafialny z 1605 roku p.w. Michała Archanioła, z dobudowaną w 1612 roku kaplicą św. Anny ufundowaną przez właścicielkę miasta Annę Ostrogską, murowana cerkiew greko-katolicka p.w. Matki Bożej Łaskawej z pocz. XVII w. W leżącej nieopodal wsi Siedleczka zachował się kirkut należący do gminy żydowskiej w Kańczudze. Znajduje się na mim kilkadziesiąt macew, najstarsze z poł. XIX w.

kanczuga_c

kanczuga_k

Nowosielce

Nowosielce– Kościół p.w. św. Marii Magdaleny



Kościół w Nowosielcach, perła architektury drewnianej, przed wiekami pełnił także funkcję warowni, dając miejscowej ludności schronienie w czasie częstych w tych stronach najazdów. Świątynia wzniesiona w 1595 r., usytuowana na wysokim wzniesieniu do dziś góruje nad okolicą. W jej wnętrzu zachowały się: dwie gotyckie skrzynie cechowe, renesansowe stalle, ambona i kamienna chrzcielnica. W roku 1624, podczas najazdu tatarów, który splądrował wielkie połacie państwa, mieszkańcy małej wsi pod Przeworskiem oparli się najeźdźcom chroniąc się w kościele i stając pod wodzą wójta Michała Pyrza do jego obrony. Zwycięstwo nowosieleckich chłopów i ich wójta obrosło legendą. W 1936 r. na cześć Michała Pyrza usypano nieopodal kościoła kopiec ziemny. Niedaleko kościoła stoi kapliczka przydrożna św. Jana Nepomucena z XVIII w. Do Nowosielec zaprowadzi nas jedna z tras Szlaku architektury drewnianej województwa podkarpackiego.

nowosielce

Markowa – Muzeum Budownictwa Ludowego

Skansen został założony w 1979 r. przez Towarzystwo Przyjaciół Markowej i do dziś funkcjonuje jako muzeum społeczne. Na niewielkiej przestrzeni skupionych jest kilkanaście obiektów budownictwa ludowego charakterystycznego dla wsi regionu łańcuckiego i przeworskiego. Należą do nich: chałupa kmieca oraz stajnie, tworzące razem układ zamknięty, tzw. zagrodę okólną; stodoła z dwoma sąsiekami, chałupa biedniacka, chlew, bróg – wiata do magazynowania zboża, spichlerz, wiatrak tzw. koźlak, kuźnia, szkoła ludowa, w której mieści się biuro skansenu i in.

Zabytki architektury i budownictwa

Spis zabytków powiatu przeworskiego sporządzono na podstawie:
„Zabytki architektury i budownictwa w Polsce, województwo Przemyskie”, Warszawa 1998
Uzupełnienie i aktualizacja – Bożena Figiela.
W wykazie zabytków pominięto prywatne domy i zagrody oraz nazwiska prywatnych właścicieli pozostałych obiektów.

ADAMÓWKA (gmina Adamówka)

kapliczka, murowana, XIX w.

AUGUSTÓW cz. m. Sieniawa (m. i gm. Sieniawa)

spichlerz, (folwark Augustów), murowany, pocz. XIX w., zniszczony pożarem 1923, remontowany

BIAŁOBOKI (gm. Gać)

pozostałość zespołu zamkowego Korniaktów:
– ruina zamku, murowany, XVI w., zniszczony 1610(?), wysadzony 1939-1945
– fortyfikacja bastionowa z fosą, ziemna, XVI w.
szkoła murowana, pocz. XX w.
sklep ob. dom mieszkalny nr 4, drewniany, l. 30. XX w.
stajnia dworska, ob. magazyn, murowana, ok. 1885-1900

BIELE (gmina Adamówka)

kaplica przy drodze Adamówka-Cieplice, murowana, 1912, remontowana 1956-1960

BOREK (gm. Przeworsk)

zespół domu myśliwskiego Ordynacji Przeworskiej:
– gajówka, tzw. domek myśliwski, murowana, k. XIX w.
– stajnia dla koni myśliwskich, murowana, pocz. XX w.

BÓBRKA KAŃCZUCKA (m. i gm. Kańczuga)

kapliczka, murowana, XIX/XX w.

CHAŁUPKI (gm. Przeworsk)

szkoła, murowana, 1912

CIEPLICE (gm. Adamówka)

zespół cerkwi gr.-kat. p.w. Narodzenia NMP, obecnie kościół rz.-kat. p.w. śś. Apostołów Piotra i Pawła:
– cerkiew, murowana, 1904
– dzwonnica, murowana, pocz. XX w.

CZERWONA WOLA (m. i gm. Sieniawa)

kaplica z budynkiem zakonnym zgromadzenia SS Służebniczek NMP, murowana, k. XIX w.

DOBRA (m. i gm. Sieniawa)

zespół cerkwi gr.-kat. p.w. Najświętszego Serca Jezusa, ob. kościół rzym.-kat. par. p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa:
– cerkiew, murowana, 1880, odbudowana po pożarze 1915-1921, remont 1985
– dzwonnica, murowana, XIX/XX w.

DOBROPOL (gm. Adamówka)

kapliczka, drewniana, lata 30. XX w.
dzwonnica przy kościele par. rzym.-kat., drewniana, 1 ćw. XX w., (kościół rozebrany 1956)

DYBKÓW (m. i gm. Sieniawa)

kapliczka, drewniana, k. XIX w.
kapliczka, murowana, XIX/XX w.

GAĆ (gm. Gać)

zespół kościoła par. p.w. Wniebowstąpienia NMP:
– kościół, murowany, 1877-1036
– plebania, ob. dom nr 320, murowana, ok. 1910
kaplica grobowa, murowana, 1poł. XIX w.
kapliczka, murowana, ok. poł. XIX w.
kapliczka, murowana, pocz. XX w.
zespół Uniwersytetu Ludowego „arch. Jan Koszczyc-Witkiewicz ”:
– uniwersytet, murowany, 1935-1936
– budynek gospodarczy, murowany, 1935-1936
– ogrodzenie z bramą, murowany, 1935-1936

GŁOGOWIEC (gm. Tryńcza)

kapliczka, murowana, k. XIX w.
szkoła, murowana, pocz. XX w.

GNIEWCZYNA ŁAŃCUCKA (gm. Tryńcza)

zespół kościoła par. p.w. św. Mateusza:
– kościół, murowany, 1909
– plebania, murowana, pocz. XX w.
– budynek gospodarczy, murowany, pocz. XX w.
kapliczka, murowana, i.40. XX w.
kapliczka obok zagrody nr 62, drewniana, XVIII w.
kapliczka obok zagrody nr 297, murowana, 4 ćw. XIX w.
sklep, ob. dom mieszkalny, drewniany, 1925
młyn, murowany, l. 20.XX w.

GNIEWCZYNA TRYNIECKA (gm. Tryńcza)

kapliczka obok zagrody nr 15, murowana, l. 30. XX w.

GORLICZYNA (gm. Przeworsk)

kapliczka obok zagrody nr 103, murowana, l. 20. XX w.
kapliczka obok zagrody nr 208, murowana, pocz. XX w.
kapliczka obok zagrody nr 253, murowana, pocz. XX w.

GORZYCE (gm. Tryńcza)

dom zakonny SS. Karmelitanek, murowany, k. XIX w.
kapliczka, murowana, l. 20 XX w.
kuźnia, murowana, l. 20.-30. XX w.

GRZĘSKA (gm. Przeworsk)

kapliczka obok domu nr 312, murowana, 1939
kapliczka obok zagrody nr 356, murowana, 1920
kapliczka obok przejazdu kolejowego, murowana, l. 20. XX w.
kapliczka, murowana, 1891

HADLE SZKLARSKIE (gm. Jawornik Polski)

cerkiew gr.-kat. filialna p.w. Przemienienia Pańskiego, ob. kościół rzym.-kat. par. p.w. Niepokalanego Serca NMP, murowana, 1792, remontowana 1911, dobudowa zakrystii 1946
kapliczka, murowana, k. XIX w.
kapliczka, murowana, XVIII/XIX w.
kapliczka, murowana, XIX w.
kapliczka, murowana, pocz. XX w.
dworzec kolei wąskotorowej na trasie Przeworsk-Dynów, drewniany, 1904
zespół dworski:
– dwór, murowany, XIX/XX w., proj. arch. Józef Gałęzowski
– stajnia, murowana, XIX/XX w., remontowana l. 70. XX w.
– oranżeria, murowana, XIX/XX w., remontowana l. 70 XX w.
– kuźnia, murowana, XIX/XX w., remontowana l. 70 XX w.
– park krajobrazowy, XIX/XX w.

HUCISKO JAWORNICKIE (gm. Jawornik Polski)

kapliczka, murowana, XIX w.

JAGIEŁŁA (gm. Tryńcza)

kapliczka obok zagrody nr 120, murowana, l. 20 XX w.
kapliczka, murowana, k. XIX w.
szkoła, ob. przedszkole, murowana, l. 20. XX w.
dom ludowy, ob. sklep, murowany, pocz. XX w.

JAWORNIK POLSKI (gm. Jawornik Polski)

zespół kościoła par. p.w. św. Andrzeja 
– kościół, murowany, 1838-1839, remontowany 1971
– kapliczka św. Floriana, mur., XIX/XX w.
– kapliczka św. Antoniego, murowana, XIX/XX w.
– plebania, murowana, XIX w.
kaplica cmentarna, murowana, pocz. XX w.
kapliczka przy drodze Hadle Szklarskie-Dynów, murowana, k. XIX w.
zespół dworca kolei wąskotorowej, na trasie Przeworsk-Dynów
– dworzec, murowany, 1887
– suszarnia piasku, murowana, k. XIX w.
rządcówka, murowana, ok. poł. XIX w.

KAŃCZUGA (m. i gm. Kańczuga)

kościół par. p.w. św. Michała Archanioła, murowany, ok. 1605, dobudowa kaplicy św. Anny 1612, remontowany ok. 1769-1812, wzmocniony szkarpami 1870, przebudowany (elewacja zach., dobudowa kruchty i wieży) 1924-1928, „proj. Wiktor Rawski, ”remont dachu 1946
zespół cerkwi gr.-kat. fil. p. w. Bogurodzicy Pokrow, ob. kościół rz.-kat. fil. p.w. MB Łaskawej
– cerkiew, murowana, 1643, restaurowana XIX w., przebudowa i dobudowa kruchty 1909-1910, zdewastowana 1949, gruntownie remontowana 1984-1994
– dzwonnica, murowana, XVIII w.
kaplica grobowa, murowana, 1890
kapliczka, murowana, XIX w.
kapliczka przy drodze Kańczuga-Krzeczowice, murowana, 1894
plebania, ul. Mickiewicza, murowana, pocz. XX w.
zespół dworca kolei wąskotorowej na trasie Przeworsk-Dynów
– dworzec, murowany, 1888
– wodociągowa wieża ciśnień, murowano-drewniana, 1904
– magazyn, drewniany, XIX/XX w.
– most, kamienno-betonowy, k. XIX w.
zajazd, ul. Węgierska, drewniany, 2 poł. XIX w.
pozostałości zespołu dworskiego 
– spichlerz, murowany, ok. poł. XVIII w., przebudowany XIX w.
– park krajobrazowy, XIX w.
– czworak, murowany, ok. poł. XIX w.

KOŃSKA ULICA (gm. Adamówka)

kapliczka, murowana, 1 ćw. XX w.

KRASNE (gm. Adamówka)

kapliczka, drewniana, XIX w.

KRZECZOWICE (m. i gm. Kańczuga)

zespół cerkwi gr.-kat. p.w. św. Mikołaja, ob. kościół rzym.-kat. fil. p.w. św. Andrzeja Boboli
– cerkiew, drewniana, 1770 (?), remontowana 1817, 1910, i 1985
– plebania, ob. dom, murowany, 1 ćw. XX w.
– budynek pomocniczy, murowany, 1914
kapliczka przy drodze Kańczuga-Krzeczowice, murowana, 1894
kapliczka obok domu nr 82, murowana, XIX w.
kapliczka, obok domu nr 95, murowana, 4 ćw. XIX w.
kapliczka, obok domu nr 194, murowana, 4 ćw. XIX w.
dworzec kolei wąskotorowej na trasie Przeworsk-Dynów, murowany 1888
pozostałości zespołu dworskiego (dwór przeniesiony do Przeworska na teren skansenu „Pastewnik” l. 80. XX w.)
– oficyna, murowana, XIX w.
– obora, murowana, XIX w.
– spichlerz, murowany, 2 poł. XIX w.
– park krajobrazowy, XIX w.

LEŻACHÓW (m. i gm. Sieniawa)

zespół cerkwi gr.-kat. p.w. św. Nikity, ob. kościoła rzym.-kat. fil. p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa
– cerkiew, drewniana, 1796, cieśla Szymon Dziobek, dobudowa kruchty 1884, remontowana 1915, 1935 i 1970
– plebania, ob. szkoła, murowana, XIX/XX w.
kapliczka, murowana, XVIII/XIX
dom ukraiński, ob. strażnica pożarna, murowana, pocz. XX w.

LIPNIK (m. i gm. Kańczuga)

zespół dworski
– dwór, murowany, pocz. XX w.
– park krajobrazowy, XIX/XX w.

ŁAPAJÓWKA (gm. Zarzecze)

kapliczka, murowana, k. XIX w.

ŁOPUSZKA MAŁA (m. i gm. Kańczuga)

zespół dworski Pogonowskich:
– dwór, murowany, k. XIX w., gruntownie remontowany l. 90. XX w.
– 2 stajnie, murowane, 2 poł. XIX w.
– spichlerz, murowany, 2 poł. XIX w.
– park krajobrazowy, XIX w., przekomponowany XIX/XX w.
dworek, tzw. Siterówka, murowany, XIX w.

ŁOPUSZKA WIELKA (m. i gm. Kańczuga)

kościół par. p.w. NMP Królowej Polski, murowany, 1937-1938, proj. S. Tokarowski
kaplica grobowa rodziny Scypionów, mur. 2 poł. XIX w., arch. Karol Stryjeński
pozostałości zespołu dworskiego:
– młyn, murowany, XIX w.
– spichlerz, murowany, XIX w.
– pozostałości parku, XIX w.

MAĆKÓWKA (gm. Zarzecze)

kapliczka przy drodze Przeworsk-Zarzecze, murowana, 1901
szkoła, murowana, 1910
rządcówka, murowana, k. XIX w.

MANASTERZ (gm. Jawornik Polski)

zespół kościoła par. p.w. św. Katarzyny 
– kościół, murowany, 1881-1882
– dzwonnica, murowana, 1920
kapliczka, murowany, ok. poł. XIX w.
pozostałość ogrodzenia cerkwi, drewniano-murowany, 1678
szkoła, ob. dom mieszkalny, murowany, pocz. XX w.
dworzec kolei wąskotorowej na trasie Przeworsk-Dynów, murowany, 1887

MIKULICE (gm. Gać)

zespół dworski Turnau’ów 
– dwór, murowany, 2 poł. XIX w.
– park krajobrazowy, XIX w.

MIROCIN (gm. Przeworsk)

kapliczka obok zagrody nr 182, murowana, ok. 1945
plebania, murowana, l. 20. XX w.
szkoła, murowana, l. 30. XX w.

NIŻATYCE (m. i gm. Kańczuga)

kaplica grobowa rodziny Kellermanów, murowana, 1805
kapliczka, obok domu nr 98, murowana, l. 20. XX w.
budynek administracjny, murowany XIX/XX w.

NOWOSIELCE (gm. Przeworsk)

zespół kościoła par. p.w. św. Marii Magdaleny 
– kościół, drewniany, 1595, podniesiony i podwyższony XIX w., remontowany 1920, 1945 i 1955
– pozostałości fortyfikacji, ziemne, XVI-XVII w.
– ogrodzenie z bramą, drewniano-murowane, 1920
obiekty cmentarza grzebalnego 
– kaplica, murowana, 2 poł. XIX w.
– kaplica grobowa rodziny Dąbrowskich, murowana, ok. 1900
– kaplica grobowa księży, murowana, ok. 1900
kapliczka św. Jana Nepomucena, murowana, XVIII w.

OSTRÓW (gr. Gac)

kaplica cmentarna, murowana, 2 poł. XIX w.
kapliczka obok domu nr 17, murowana, XIX/XX w.
kapliczka, drewniana, k. XIX w.
szkoła, murowana, pocz. XX w.

PANTALOWICE (m. i gm. Kańczuga)

zespół kościoła par. p.w. Niepokalanego Poczęcia NMP 
– kościół, murowany, 1900-1902, „arch. Stanisław Majerski ”
– dzwonnica, murowana, ok. 1900
kapliczka, murowana, XVIII w.
kapliczka przy skrzyżowaniu dróg, drewniana, ok. poł. XIX w.
pozostałość parku dworskiego, XIX w.

PEŁNATYCZE (gm. Zarzecze)

zespół kościoła par. p.w. Ofiarowania NMP 
– kościół (użytkowany jako cerkiew gr.-kat. 1921-1944), murowany, 1789, przebudowany 1900
– dzwonnica, murowana, 1789, częściowo przebudowana, 1900
– plebania, murowana, ok. poł. XIX w., nadbudowana XX w.
– brama, murowana, k. XIX w.
kapliczka obok domu nr 52, murowana, 1898
szkoła, ob. dom mieszkalny, drewniana, pocz. XX w.
młyn wodny, murowano-drewniany, XIX/XX w., remontowany 1996-1997

PORĘBY (m. i gm. Sieniawa)

kuźnia, drewniana, l. 20.-30. XX w.

PRZEWORSK (gm. miejska Przeworsk)

układ urbanistyczny XIV w. 
zespół klasztorny OO. Bernardynów 
– kościół p.w. św. Barbary, murowany, 1461-1465 i k. XV w., dobudowa wieży 1 poł. XVI w., szczyt prezbiterium 1621, dobudowa kaplicy p.w. św. Antoniego 1754, barokizacja wnętrza 1764, „proj. Jan Degan,” przebudowa fasady 1902, remontowany 1946-1949 i 1961-1965
– klasztor, murowany, 4 ćw. XV w., rozbudowany pocz. XVI w., przebudowany XVII-XVIII w., remontowany 1827 i 1895, restauracja elewacji i wieży 1902, prace konserwatorsko-remontowe 1961-1965
– mur obronny, murowany, XV/XVI w., remontowany 2 ćw. XVII w.
zespół klasztorny Bożogrobców 
– kościół, ob. par. p.w. Św. Ducha, murowany, ok. 1430-1473, remontowany pocz. XVIII w., dobudowa kaplicy Grobu Chrystusa 1718, połączenie kościoła z klasztorem nadwieszoną na arkadach galerią 1742, zniszczenie wieży 1785, obniżenie dachu na nawą główną 1845, dobudowa kruchty przy wieży od pn. i pd., obniżenie dachu nawy pd., dobudowa kruchty i in. 1908, remontowany 1923-1924 i 1966-1970, restaurowany przed 1981
– klasztor, ob. plebania, murowana, k. XV w., 2 poł. XVII w., rozbudowany 1739-1742 i 1754-1757, restaurowany 1899, remontowany przed 1981
– dzwonnica, murowana, 1627, przebudowana 1785
– fortyfikacje, murowano-ziemne, k. XVI w.
– ogrodzenie z bramką, murowane, XVIII w., przebudowa bramki 2 poł. XIX w.
zespół klasztorny Sióstr Miłosierdzia 
– kościół p.w. Matki Boskiej Śnieżnej, murowany, 1778-1784, remontowany 1933, 1959 i 1972
– klasztor, murowany, 1784, rozbudowany pocz. XX w.
– spichlerz, murowany, 1869
kapliczka, ul. Gimnazjalna, murowana, XIX w.
kapliczka na tzw. Błoniu Rzeźniczym, ul. Kasprowicza, murowano-żeliwna
kapliczka, ul. Kąty, murowana, 1826
kapliczka, ul. Konopnickiej, murowana, 1 poł. XIX w.
kapliczka, ul. Ogrodowa, murowana,
kapliczka tzw. Znak Tatarski, ul. Tatarska, murowano-ziemna, XVII w.
kapliczka, ul. Wojska Polskiego, murowana, XIX w.
kapliczka, ul. Wojska Polskiego, murowana, XIX w.
pozostałości murów miejskich, murowane, 1487 i 1512-1527, zniszczone XVIII w., XIX i 1939
koszary, następnie Towarzystwo Mieszczan Chrześcijańskich „Gwiazda”, ob. PZU Życie, ul. Bernardyńska nr 1, murowane, k. XVIII w., przebudowane
ratusz, murowany, XVII w., częściowo przebudowany XIX w., remontowany, przebudowa wieży i dachu 1909
pomnik króla Władysława Jagiełły, kamienny, 1910, rozebrany 1939, ponownie ustawiony po 1944
Starostwo Powiatowe, ul. Krakowska nr 3, murowany, 1912, rozbudowany (po 1944)
Kasa Chorych, ul. Lwowska nr 14, ob. Przychodnia Rejonowa, murowany, l. 20.-30. XX w.
szpital dla ubogich, ob. dom mieszkalny, ul. Kościelna nr 11, murowany, XIX w.
gimnazjum męskie, ob. szkoła policealna, ul. Gimnazjalna nr 35, murowane, k. XIX w.
szkoła męska, ob. zespół szkół ogólnokształcących, ul. Szkolna nr 6, murowana, 1904, rozbudowana ok. 1990
szkoła żeńska, ob. szkoła podstawowa, ul. Lwowska 11, murowana, 1930
dom ludowy, ob. przedszkole, ul. Wojska Polskiego nr 44, drewniany, l. 20.-30. XX w.
Kasa Zaliczkowa, ob. budynek biurowy, ul. Krakowska nr 11, murowana, 1900
oberża, następnie mieszkanie Starosty Przeworskiego, ob. budynek mieszkalny, ul. Krakowska nr 21 (d. 35), murowana, XVII w., przebudowana 1800, „proj. Jan Griesmayer, ”zmodernizowana XIX/XXw., remontowana 1991, 2005
zajazd, ob. dom mieszkalny, ul. Krakowska 15, drewniano-murowany, 1 poł. XIX w.
zajazd, tzw. Dom na Blichu, ob. dom mieszkalny, ul. Wojska Polskiego nr 10, murowany, XVIII w.
zespół pałacowy Lubomirskich 
– pałac, ob. muzem, murowany, 1 poł. XVII w., przebudowany i rozbudowany ok. 1800, „proj. Jan Griesmayer,” dobudowa ryzalitu wsch. po 1803, „proj. Chrystian Piotr Aigner, ”dobudowa łącznika po 1835, przebudowa ok. 1850-1860, „proj. Franciszek Księżarski,” gruntownie remontowany 1970-1986,
– oficyna tzw. czerwona, ob. budynek mieszkalny, murowana, XVII w., rozbudowana pocz. XIX w.
– oficyna tzw. biała, ob Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, murowana, XIX/XX w., remontowana l. 70. XX w.
– kordegarda, murowana, 1921, „proj. Józef Gałęzowski,” rozbudowana 1959
– brama wjazdowa, murowana, 1 ćw. XX w.
– oranżeria, murowana, 1803-1807, „proj. Chrystian Potr Aigner, ”przebudowana ok. 1828, „proj. Antoni Bauman, ”i l. 90. XX w.
– dom ogrodnika, tzw. szpital dla powstańców, murowany, 1 poł XIX w., gruntownie remontowany 1990
– elektrownia, tzw. motor elektryczny, ob. dom mieszkalny, murowany, pocz. XX w.
– park krajobrazowy, dawny ogród włoski z XVII-XVIII w. przekomponowany pocz. XIX w.,
zespół zabudowy gospodarczej folwarku „Podzamcze” 
– stajnia i powozownia z domem koniuszego, ob. muzeum, murowana, pocz. XIX w., rozbudowana po 1869, modernizowana i adaptowana na cele muzealne 1989-1990
– dom administratora folwarku, murowany, ok. 1850
– stajnie, ob. mieszkania i warsztaty, murowane, 2 poł. XIX w.
– obora, ob. mieszkania i magazyny, murowana, 2 poł. XIX w., remontowana po 1944
– spichlerz, ob. magazyn, murowany, 2 poł. XIX w., remontowany 1985
zespół dworski J.R. Lubomirskiego, ob. nieużytkowany, ul. M. Skłodowskiej-Curie
– dwór, murowany, l. 20.-30. XX w.
– 2 oficyny, murowane, l.20.-30. XX w.
budynek zarządu Ordynacji Przeworskiej tzw Dom na Błoniu Browarnym, ob. nieużytkowany, ul. Kasztanowa, murowany, XVII w., rozbudowany XIX w. i po 1944
zespół zabudowy skansenu „Pastewnik”, ob. zajazd-motel, ul. Łańcucka 2
– dwór z Krzeczowic, drewniany, XVII w., wielokrotnie remontowany, w l. 80 przeniesiony do skansenu
browar, następnie siedziba „Sokoła”, ob. Miejska Biblioteka Publiczna i MOSiR, ul. Piłsudskiego nr 8, murowany 1 poł. XIX w., rozbudowany 1938
browar Ordynacji Przeworskiej, następnie fabryka serów, po 1944 mleczarnia, ob. magazyny, ul. Niepodległosci, murowany, k. XIX w.
pozostałości zespołu Cukrowni „Przeworsk”, ul. Lubomirskich
– dom dyrektora cukrowni, ob. budynek mieszkalny, nr 1a, murowany, ok. 1895, „proj. Nekrasil ”
– dom pracowniczy, ob. nieużytkowany, nr 6, murowany, ok. 1895
– dom pracowniczy, nr 8, murowany, pocz. XX w.
– dom pracowniczy, nr 1d, murowany, ok. 1895
– dom, nr 1b, murowany, 1895
zespół kolei wąskotorowej na trasie Przeworsk-Dynów
– budynek kolejowy, ul. Lubomirskich nr 3a, murowany, pocz. XX w.
– most kolejowy nad mleczką, stalowo-kamienny, 1887,
– wiadukt kolejowy przy ul. Wojska Polskiego, murowany, 1887 (?)
młyn, ul Studziańska, murowany, 1 ćw. XX w.
młyn z budynkiem gospodarczym, ul. Węgierska, murowany, ok. 1828
elektrownia miejska, ob. Zakład Energetyczny, murowany, ok. 1930, przebudowany ok. 2000
łaźnia żydowska (mykwa), ob. sauna, murowana, 2 poł. XIX w.
pompa, ul. Krasickiego nr 6, żeliwna, pocz. XX w.

RĄCZYNA (m. i gm. Kańczuga)

kościół par. p.w. Nawiedzenia NMP, murowany, 1926
kapliczka, obok domu nr 114, murowana, 1 ćw. XX w.
kapliczka, obok domu nr 180, murowana, 4 ćw. XIX w.
kapliczka, obok domu nr 225, murowana, ok. 1900
kapliczka, obok domu nr 230, drewniana, 2 ćw. XX w.

ROZBÓRZ (gm. Przeworsk)

kapliczka obok domu nr 4, murowana, pocz. XX w.
kapliczka obok zagrody nr 20, murowana, k. XIX w.
kapliczka obok zagrody nr 208, murowana, 1938
kapliczka obok zagrody nr 457, murowana, 1919
szkoła, drewniana, 1927
szkoła, murowana, l. 20. XX w.

ROŻNIATÓW (gm. Zarzecze)

kapliczka, murowana, ok. poł. XIX w.

RUDKA (m. i gm. Sieniawa)

cerkiew gr.-kat. par. p.w. Zaśnięcia NMP, drewniana, 1693,przebudowana część zachodnia k. XVIII w., przesunięta na obecne miejsce (ok. 20 m na pd.) 1921, remontowana 1924 i 1958, uszkodzona 1986, zabezpieczona 1988
cerkiew gr.-kat. fil. p.w. Zaśnięcia NMP, ob. kościół rzym.-kat. fil. p.w. śś. Apostołów
Piotra i Pawła, murowana, 1921
park dworski, XVIII/XIX w.

SIEDLECZKA (m. i gm. Kańczuga)

kapliczka, obok domu nr 21, murowana, ok. poł. XIX w.
kapliczka, przy drodze do Sieteszy, murowana, ok. poł. XIX w.

SIENIAWA (m. i gm. Sieniawa)

układ urbanistyczny XVII w. 
zespół kościoła par., następnie (w latach 1788-1947) cerkiew gr.-kat. par. p.w. Podwyższenia Krzyża Św.
– kościół, murowany, 1753, zdewastowany po 1950, remontowany l. 80. XX w.
– dzwonnica, murowana 1753, remontowana l. 80. XX w.
– ogrodzenie z bramką, murowane, l. 30. XX w.
zespół klasztorny OO. Dominikanów 
– kościół, ob. par. p.w. Najświętszej Marii Panny, murowany, 1719-1751, „proj. Giovanni Spazzio”, zniszczony pocz. XX w., odbudowany 1922-1927
– klasztor, ob. plebania, murowany, 1754
– dzwonnica, murowana, 1 poł. XVIII w.
– ogrodzenie z bramką, murowane, pocz. XX w.
– kapliczka, drewniana, l. 30. XX w.
– organistówka, ul. Sanowa nr 2, murowana, ok. poł. XIX w., przebudowana
kapliczka, murowana, l. 30. XX w.
pozostałości fortyfikacji miejskich, ziemnych, 4 ćw. XVII w.
pozostałości fortyfikacji zamkowych, murowano-ziemnych, ok. 1664-1680
– 4 bastiony
– 3 kurtyny
– fosa
ratusz, murowany, 2 poł. XVII w., remontowany 1794, zniszczony 1939-1948, remontowany 1964 i gruntownie 1982-1984
ochronka, ul. Kościuszki nr 9, murowana, 1 ćw. XX w.
szkoła, ob. PDOS, ul. Kazimierza Wielkiego, murowana, 1 ćw. XX w.
budynek Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, ob. internat LO, ul. Kościuszki, murowany, l. 30. XX w.
karczma, ul. Cerkiewna, murowana, 2 poł. XIX w.
zespół pałacowy Sieniawskich i Czartoryskich, własność AWRSP
– pałac, ob. hotel. 1720-1726, „proj. Giovanni Spazzio”, przebudowany 1763, „arch.Jakub Hempel”, przebudowa wnętrza 1796-1797, „proj. Gisges”, gruntownie przebudowany (m.in. nadbudowa ryzalitów) 1879-1881, „proj. Bolesław Podczaszyński”, przebudowa wnętrza 1815-1816 „proj. Szuster”, przebudowa dachów 1898-1899, zdewastowany 1914-1915, remontowany 1959, 1967 i 1982-1986
– oficyna, murowana, 1 poł. XVIII w., remontowana 1793 i l.90. XX w.
– pawilon ogrodowy, murowany, 2 poł. XVIII w., przebudowany 2 poł. XIX w.
– pałac letni, drewniany XIX w.
– rządcówka, drewniana, XIX w.
– park romantyczny, 1 poł. XVIII w.
– stajnia-wozownia, murowana, XVIII w.
– spichlerz, murowany, XVIII w.
– kordegarda pn., tzw. biała, murowana, 4 ćw. XVIII w.
– kordegarda pd., tzw. czerwona, murowana, 4 ćw. XVIII w.
– altanka-pawilon, murowana, XIX w.
– ogrodzenie z bramą wjazdową, murowane, 2 poł. XVIII w.
– most, kamienny, XVIII w.
– 2 czworaki, ul. Kościuszki nr 34 i 34a, murowane, pocz. XX w.
zespół willi, ul. Kościuszki nr 13
– willa, ob. ośrodek zdrowia, murowana, pocz. XX w.
– budynek gospodarczy, murowany, pocz. XX w.
cegielnia, murowana, pocz. XX w.
młyn, murowany, ok. poł. XIX w. przebudowany i rozbudowany 2 poł. XX w.
spichlerz, ul. Augustowska, murowany, 2 poł. XVIII w.

SIENNÓW (gm. Zarzecze)

kościół par. p.w. Wszystkich Świetych, drewniany, 1676, zniszczony i remontowany 1812 i 1841, gruntownie remontowany 1970, zniszczone prezbiterium k. XX w., odbudowane
pozostałości zespołu dworskiego Wolskich 
– oficyna, murowana, XVIII w., przebudowana k. XIX w.
– pozostałości fortyfikacji, ziemne, XVIII w.
– park, XVIII/XIX w.

SIETESZ (m. i gm. Kańczuga)

kościół par. p.w. św. Antoniego Padewskiego, murowany, 1906-1910, „proj. M. Kowalczuk ”
kaplica grobowa rodziny Łastawieckich, murowana, 2 poł. XIX w.
kapliczka św. Antoniego, murowana, 1 poł. XIX w.
kapliczka św. Jana, murowana, 1 poł. XIX w.
kapliczka, murowana, XIX w.
zespół dworski 
– dwór, murowany, 2 poł. XVIII w., przebudowany k. XVIII w., 1 poł. XIX w. i ok. 1930-1935, „proj. Stanisław Gałęzowski”
– park, k. XVIII w., przekształcony XIX w.

STUDZIAN (gm. Przeworsk)

kapliczka obok kościoła, murowana 1909
kapliczka obok zagrody nr 16, murowana, ok. 1920
kapliczka obok zagrody nr 35, murowana, pocz. XX w.
kapliczka obok zagrody nr 284, murowana, l. 20. XX w.
zespół dworski 
– dwór, drewniano-murowany, k. XVIII w. (?), remontowany XIX w. i pocz. XX w.
– spichlerz, murowany, k. XIX w.
– czworak, murowany, 2 poł. XIX w.
– park. XIX w.

ŚWIĘTONIOWA (gm. Przeworsk)

kapliczka, murowana, 1 poł. XIX w.

TRYŃCZA (gm. Tryńcza)

zespół kościoła par. p.w. św. Kazimierza 
– kościół, murowany, 1910, zniszczony 1914-1918, odbudowany 1931
– dzwonnica, murowana, pocz. XX w.
kapliczka obok domu nr 71, drewniana, 1867
kapliczka, drewniana, pocz. XX w.
zespół dworca kolejowego 
– dworzec, murowany, k. XIX w.
– posterunek straży kolejowej, murowany, k. XIX w.
spichlerz dworski, murowany, XVIII w.
zespół mostu kolejowego
– most na Wisłoku, murowano-żelazny, 1900
– strażnica na pn. przyczółku mostu, murowana, ok.1904

TWARDE (m. i gm. Sieniawa)

kapliczka, drewniana, pocz. XX w.

UBIESZYN (gm. Tryńcza)

kapliczka przy drodze Tryńcza-Sieniawa, murowana, k. XIX w.
kapliczka, drewniana, pocz. XIX w.

UJEZNA (gm. Przeworsk)

kościół par. p.w. MB Pociesznia, drewniany, 1923
kaplica Bożogrobców, murowana, pocz. XIX w.
kaplica, drewniana, k. XIX w.
kapliczka, murowana, l. 40. XX w.
Katolicki Uniwersytet Ludowy, ob. plebania, murowany, 1936
szkoła, murowana, pocz. XX w.

URZEJOWICE (gm. Przeworsk)

zespół kościoła par. p.w. św. Mikołaja 
– kościół, murowany, 1905-1910, „proj. Henryk Hochberg ”
– brama w ogrodzeniu, murowano-żeliwna, 1905-1910
– organistówka, murowana, pocz. XX w.
kapliczka obok zagrody nr 410, murowana, k. XIX w.
Dom Ludowy, ob. sklep, murowany, l. 20. XX w.
dworzec kolei wąskotorowej na trasie Przeworsk-Dynów, ob. dom mieszkalny, murowany, 1997, przebudowany 1996
zespół pałacowy Turnau’ów 
– pałac, następnie szkoła, ob. własność prywatna, murowany, 1887, remontowany 2006
– oficyna, ob. poczta, murowana, k. XIX w.
– spichlerz, murowany, k. XIX w.
– czworak, ob. dom mieszkalny, drewniany, k. XIX w.
– park krajobrazowy, 2 poł XIX w.
most kolejowy nad Mleczką, murowano-stalowy, 1887

WIDACZÓW (gm. Jawornik Polski)

kapliczka, murowana, pocz. XX w.

WÓLKA MAŁKOWA (gm. Tryńcza)

szkoła, murowana, l.30. XX w.

WYLEWA (m. i gm. Sieniawa)

kuźnia, drewniana, l. 20.-30. XX w.

ZAGÓRZE (gm. Jawornik Polski)

kapliczka, murowana, 2 poł. XIX w.
dworzec kolei wąskotorowej na trasie Przeworsk-Dynów, drewniany, 1904

ZARZECZE (gm. Zarzecze)

zespół kościoła par. p.w. św. Michała Archanioła,„ arch. Julian Zachariewicz ”
– kościół, murowany, ok. 1880-1895
– dzwonnica, murowana, ok.1880-1895
– plebania, ob. dom mieszkalny, murowana, 1 ćw.XX w.
kapliczka obok domu nr 16, murowana,1874
karczma, murowana, 1 ćw.XX w.
zespół pałacowy Dzieduszyckich
– pałac, murowany, 1817-1819, a„rch. ”„ Chrystian Piotr Aigner, bud. Fryderyk Bauman”, gruntowny remont l. 80. XX w.
– oficyna, murowana, XIX w.
– holendernia, murowana, ok.1820
– oranżeria, murowana, 1820, „arch. Chrystian Piotr Aigner”
– stajnia, murowana, ok. poł. XIX w.
– park romantyczny, XVIII w.
zespół folwarczny 
– rządcówka, murowana, 1 cw. XIX w.
– stajnia, murowana, k. XIX w.
– spichlerz, murowany, 1 ćw. XIX w.

ŻUKLIN (m. i gm. Kańczuga)

kapliczka przy drodze Żuklin-Jarosław, murowana, 1894
zespół pałacowy Kellermanów
– pałac, murowany, 2 poł. XIX w., gruntownie remontowany 1949
– kordegarda z bramą, murowana, 2 poł. XIX w.
– park krajobrazowy, 2 poł. XIX w.

ŻURAWICZKI (gm. Zarzecze)

kapliczka, murowana, pocz. XX w.
kapliczka, murowana, 1887
pozostałości zespołu folwarcznego 
– rządcówka, drewniana, 2 poł. XIX w.
– obora, murowana, k. XIX w.