Archiwa autora: admin

Zespół pałacowo-parkowy Czartoryskich

Zespół pałacowo-parkowy Czartoryskich

Rezydencja pochodzi z XVIII w. W latach 1720-1726 wybudowano drewniany pałacyk letni, a w latach 1881-1883 przebudowano murowany pałac nadając mu obecny wygląd późnobarokowy. W kompleksie pałacowo-parkowym zachowały się ponadto inne budowle z pocz. i I poł. XVIII w.: oficyna, pawilon, pawilon ośmioboczny, kordegarda, brama wjazdowa z ogrodzeniem i most kamienny. Założenie otoczone jest pięknym parkiem krajobrazowym przekomponowanym z włoskiego ogrodu kwaterowego, którego ślady zachowały się w jego układzie.

W pałacu goszczono niegdyś wielu znamienitych gości, m. in. Juliana Ursyna Niemcewicza, Tadeusza Kościuszkę, cara Aleksandra II, był on także centrum życia towarzyskiego arystokracji. Po upadku powstania listopadowego, przechowywano tu zbiory puławskie Izabeli Czartoryskiej, przewiezione następnie do Hotelu Lambert w Paryżu, a dziś eksponowane w Muzeum Czartoryskich w Krakowie.

Obecnie w kompleksie pałacowym mieści się luksusowy hotel, który wraz z parkiem udostępniany jest turystom do zwiedzania.

W mieście zachowały się ponadto: fragmenty murowano-ziemnych fortyfikacji dawnego zamku Sieniawskich z XVII w., ratusz miejski z XVII w, kamienice mieszczańskie w rynku z XVIII w., przebudowane w XIX w., cmentarz żydowski – kirkut z najstarszym nagrobkiem z 1686 r. i ohelem cadyka sieniawskiego Ezechiela Szragi Halberstama.

W wioskach leżących nieopodal Sieniawy zachowały się zabytkowe drewniane cerkwie greko-katolickie. We wsi Rudka znajduje się niewielka cerkiew z 1693 r. p.w. Zaśnięcia NMP z kopułą brogową i podcieniami po pn. i pd. stronie nawy. Jest ona jednym z obiektów na Szlaku architektury drewnianej województwa podkarpackiego. W 1921 r. obok niej wybudowano cerkiew murowaną. W Leżachowie cerkiew p.w. św. Nikity z 1796 r., wielokrotnie remontowana i rozbudowana, obecnie użytkowana jako kościół rzymsko-katolicki.


sieniawa1


sieniawa2

Zarzecze

Zarzecze – Zespół pałacowo-parkowy Dzieduszyckich

Założenie pałacowo-parkowe zostało zaprojektowane przez Magdalenę z Dzieduszyckich hrabinę Morską przy współudziale architekta Christiana Piotra Aignera. Autorem bogatych dekoracji sztukatorskich był Fryderyk Bauman, twórca sztukaterii w zamku łańcuckim i przeworskim pałacu. Klasycystyczny pałac posiada preromantyczną nieregularną bryłę z rotundą w narożniku, mieszczącą salę balową. W założeniu zachowały się także: oranżeria i holendernia z 1820 r., oficyna z k. XIX w. oraz romantyczny park krajobrazowy z ok. 1820 r. z wieloma cennymi okazami drzew. Hrabina Morska zaplanowała ponadto budynki folwarczne i zagrody chłopskie we wsi wzorowane na budownictwie holenderskim. Obecnie pałac jest użytkowany przez gminę i gminne instytucje kultury. Obok rezydencji wznosi się neoromański kościół parafialny wybudowany w latach 1880-1895 z wolnostojącą dzwonnicą. Nad głównym wejściem do kościoła umieszczona jest mozaika wenecka przedstawiająca patrona kościoła, Michała Archanioła, ufundowana przez rodzinę Dzieduszyckich.



zarzecze2

Siennów

Siennów – Kościół p.w. Wszystkich Świętych

Kościół w Siennowie należy do zabytków architektury drewnianej, wiedzie tu jedna z tras „Szlaku architektury drewnianej” województwa podkarpackiego. Niewielka świątynia była wielokrotnie przebudowywana. Najstarsza jej część pochodzi z 1676 r.

siennow1


siennow2

Kańczuga

Miasto założone przez Ottona z Pilczy, prawa miejskie otrzymało ok. 1400 r. Od czasów średniowiecza Kańczuga słynęła z uprawianego tu druciarstwa. W XIX w. do tradycyjnych rzemiosł należał także wypiek pierników i czepkarstwo – wyrób nicianych czepców dla mężatek. W II poł. XIX w. mieściła się tu szkółka koronki klockowej.

Miasto w przeszłości było zamieszkałe przez ludność kilku narodowości i wyznań. Najważniejszymi zabytkami są: kościół parafialny z 1605 roku p.w. Michała Archanioła, z dobudowaną w 1612 roku kaplicą św. Anny ufundowaną przez właścicielkę miasta Annę Ostrogską, murowana cerkiew greko-katolicka p.w. Matki Bożej Łaskawej z pocz. XVII w. W leżącej nieopodal wsi Siedleczka zachował się kirkut należący do gminy żydowskiej w Kańczudze. Znajduje się na mim kilkadziesiąt macew, najstarsze z poł. XIX w.

kanczuga_c

kanczuga_k

Nowosielce

Nowosielce– Kościół p.w. św. Marii Magdaleny



Kościół w Nowosielcach, perła architektury drewnianej, przed wiekami pełnił także funkcję warowni, dając miejscowej ludności schronienie w czasie częstych w tych stronach najazdów. Świątynia wzniesiona w 1595 r., usytuowana na wysokim wzniesieniu do dziś góruje nad okolicą. W jej wnętrzu zachowały się: dwie gotyckie skrzynie cechowe, renesansowe stalle, ambona i kamienna chrzcielnica. W roku 1624, podczas najazdu tatarów, który splądrował wielkie połacie państwa, mieszkańcy małej wsi pod Przeworskiem oparli się najeźdźcom chroniąc się w kościele i stając pod wodzą wójta Michała Pyrza do jego obrony. Zwycięstwo nowosieleckich chłopów i ich wójta obrosło legendą. W 1936 r. na cześć Michała Pyrza usypano nieopodal kościoła kopiec ziemny. Niedaleko kościoła stoi kapliczka przydrożna św. Jana Nepomucena z XVIII w. Do Nowosielec zaprowadzi nas jedna z tras Szlaku architektury drewnianej województwa podkarpackiego.

nowosielce

Markowa – Muzeum Budownictwa Ludowego

Skansen został założony w 1979 r. przez Towarzystwo Przyjaciół Markowej i do dziś funkcjonuje jako muzeum społeczne. Na niewielkiej przestrzeni skupionych jest kilkanaście obiektów budownictwa ludowego charakterystycznego dla wsi regionu łańcuckiego i przeworskiego. Należą do nich: chałupa kmieca oraz stajnie, tworzące razem układ zamknięty, tzw. zagrodę okólną; stodoła z dwoma sąsiekami, chałupa biedniacka, chlew, bróg – wiata do magazynowania zboża, spichlerz, wiatrak tzw. koźlak, kuźnia, szkoła ludowa, w której mieści się biuro skansenu i in.